Oszustwa telefoniczne i co zrobić, gdy ma się wrażenie bycia na celowniku oszustów Liczba oszustw telefonicznych niestety wzrasta, a oszuści przy dobieraniu ofiar posługują się socjotechniką. W firmie F-Secure zauważyliśmy także ciągły wzrost liczby telefonów od zaniepokojonych klientów, którzy nieszczęśliwie padli ofiarą takich oszustw.
Ten artykuł ma za zadanie pomóc w identyfikacji takich rozmów, a w przypadku najgorszego scenariusza — znalezienia się na celowniku przestępców — udostępnić informacje na temat tego, co zrobić dalej.
Co to są oszustwa telefoniczne?
Połączenia telefoniczne mogą być albo inicjowane przez oszustów, gdy dzwonią sami, albo mogą być efektem wyświetlenia reklamy lub łącza, które powoduje pokazanie okienka wyskakującego na komputerze. Takie okienka zawierają informacje o konieczności pilnego zadzwonienia pod wskazany numer pomocy technicznej. Mogą się pojawiać zupełnie niespodziewanie i niełatwo się ich pozbyć.
Jak rozpoznać oszustwo telefoniczne?
Tego rodzaju połączenia mają zwykle ustalony przebieg: oszuści zazwyczaj informują, że wystąpił problem z Twoim komputerem, na przykład jest na nim wirus, choć tak naprawdę go nie ma, i namawiają do zapłacenia za usługę, która także nie istnieje. Działają z zaskoczenia i grają na emocjach. Oto podstawowy scenariusz:
- Oszuści dzwoniący przez telefon podają się za pracowników znanych firm, takich jak Microsoft, bank czy operator sieci. Powoływanie się na renomowaną markę działa uspokajająco. Takie osoby sprawiają wrażenie zorientowanych w temacie i posługują się terminologią techniczną, co brzmi jeszcze bardziej wiarygodnie i wzbudza zaufanie.
- Ryzyko wydaje się realne, więc bojąc się możliwych wirusów komputerowych, udzielasz oszustom dostępu do swojego komputera. Oni przekonują Cię do zainstalowania aplikacji, która daje im dostęp do Twojego komputera za pomocą narzędzi do uzyskiwania zdalnego dostępu.
- Gdy oszuści mają już dostęp do komputera, udają, że usuwają wirusa. Mogą też zapytać o Twoje osobiste poświadczenia. Gdy oszuści „usuną” problem, poproszą o zalogowanie się do banku online lub wypełnienie formularza z danymi karty kredytowej. Oszuści obciążą Cię opłatą za fikcyjną usługę, która będzie znacznie wyższa niż Ci się wydawało. Tak naprawdę nie wiadomo, jaka będzie kwota obciążenia.
Co zrobić, gdy uważa się, że padło się ofiarą oszustwa
Jeśli uważasz, że ktoś próbuje Cię oszukać, i rozpoznajesz scenariusz opisany przez nas powyżej, wykonaj następujące czynności:
- Działaj natychmiast.
- Natychmiast skontaktuj się z emitentem karty kredytowej lub bankiem, zgłoś oszustwo i unieważnij wszelkie karty bankowe i kredytowe. Jeśli się pospieszysz, może się nawet udać zatrzymać transakcję i cofnąć obciążenia.
- Zgłoś oszustwo do odpowiedniego organu.
- Zmień wszystkie hasła do witryn i usług, które Twoim zdaniem mogą być zagrożone.
- Odinstaluj wszelkie nieznane oprogramowanie innych firm.
- Uruchom pełne skanowanie komputera: otwórz aplikację zabezpieczającą F-Secure, a następnie wybierz kolejno Wirusy i zagrożenia > Pełne skanowanie komputera.
Rzeczy do zapamiętania na temat niepożądanych połączeń telefonicznych
- Jeśli nadejdzie tego rodzaju połączenie, zastanów się, czy rozmówca dzwoni na Twoją prośbę.
Uwaga: Z firmy F-Secure będziemy do Ciebie dzwonić tylko wtedy, gdy kontaktowaliśmy się już wcześniej i masz u nas utworzone zgłoszenie pomocy technicznej.
- Zdalne sesje są często wykorzystywane przy udzielaniu pomocy technicznej jako sposób asystowania przy rozwiązywaniu problemów.
Zapamiętaj: Zezwalaj na sesje zdalne z osobami oraz firmami, które znasz i którym ufasz. W firmie F-Secure korzystamy z sesji zdalnych wyłącznie pod warunkiem wcześniejszego skontaktowania się z firmą F-Secure i istnienia u nas ważnego zgłoszenia do pomocy technicznej. Dane związane z dostępem zdalnym należy chronić tak samo jak wszelkie inne hasła.
- Nigdy nie dawaj dostępu do swojego urządzenia osobom, których nie znasz. Udzielenie oszustom zdalnego dostępu oznacza w rezultacie przyznanie praw administratora do komputera. Nawet jeśli masz zainstalowanie oprogramowanie antywirusowe, nie będzie ono w stanie Ciebie chronić, ponieważ to oszuści będą mieli kontrolę nad komputerem.
- Firma Microsoft poinformowała użytkowników, że nigdy nie umieszcza numerów telefonów w komunikatach o błędach i komunikatach ostrzegawczych.
- Nigdy lekkomyślnie nie udostępniaj żadnych osobistych poświadczeń ani danych karty kredytowej.
- Natychmiast zakończ połączenie.
- Tego rodzaju połączenia telefoniczne są niezgodne z prawem. W razie wątpliwości zwróć się do organów zajmujących się oszustwami i zgłoś je.
Jak firma F-Secure może pomóc?
Po zainstalowaniu jednego z naszych produktów zabezpieczających, takiego jak F-Secure Total lub F-Secure Internet Security, komputer jest chroniony przed wirusami, końmi trojańskimi i oprogramowaniem typu ransomware. Funkcje Ochrona przeglądania i Ochrona bankowości stanowią kolejną warstwę ochrony — pozwalają na bezpieczne przeglądanie Internetu oraz korzystanie z bankowości online.
Jeśli oszuści wybrali Cię na cel ataku i masz zainstalowany produkt zabezpieczający firmy F-Secure, możesz natychmiast uruchomić pełne skanowanie komputera, aby spróbować wykryć wszelkie aplikacje zainstalowane przez oszustów (tzw. potencjalnie niechciane aplikacje). Nasze produkty nie są jednak w stanie ochronić Cię przed tego typu oszustwami telefonicznymi.
Zachowaj czujność i zadbaj o swoje bezpieczeństwo.